Ang mga halamang herbal ay matagal nang bahagi ng tradisyonal na medisina sa Pilipinas. Narito ang ilan sa mga kilalang halamang herbal at ang kanilang mga gamit:
Mahalagang tandaan na bagaman maraming benepisyo ang mga halamang ito, makabubuti pa rin na kumonsulta sa eksperto bago gamitin bilang panggamot.
1. Aloe Vera (Aloe barbadensis): Ang aloe vera ay kilala sa pagpapagaling ng mga sugat, paso, at sunburn. Ang gel mula sa dahon nito ay may antimicrobial properties na tumutulong sa mabilis na pagpapagaling ng sugat at pagpigil sa impeksyon. Maaari rin itong gamitin bilang pangkondisyon ng buhok at moisturizer sa balat.
2. Tanglad (Cymbopogon citratus): Ang tanglad ay kilala sa pagiging anti-inflammatory at analgesic. Ginagamit ito sa mga essential oils para sa masahe at aromatherapy, pati na rin sa mga tsaa na nag-aalis ng mga sakit sa tiyan at nagpapababa ng lagnat. Mayroon din itong mga antioxidants na nagpapalakas ng immune system.
3. Banaba (Lagerstroemia speciosa): Ang banaba ay ginagamit para sa pamamahala ng diabetes at pagpapababa ng blood sugar levels. Kilala rin ito sa pag-alis ng mga toxins sa katawan at sa paggamot ng mga sakit sa bato. Ang dahon nito ay nagtataglay ng corosolic acid na tumutulong sa regulasyon ng asukal sa dugo.
4. Bawang (Allium sativum): Ang bawang ay malawakang ginagamit para mabawasan ang kolesterol at makontrol ang presyon ng dugo. Ito rin ay may antibacterial at antiviral properties na tumutulong laban sa mga impeksyon. Bukod dito, ang bawang ay epektibo rin sa pagpapanatili ng kalusugan ng puso.
5. Tawa-tawa (Euphorbia hirta): Ang tawa-tawa ay ginagamit para sa paggamot ng dengue at iba pang sakit na nagdudulot ng lagnat. Kilala rin ito sa pagpaparami ng platelet count sa katawan, na mahalaga sa mga pasyenteng may dengue. Ang halamang ito ay pinaniniwalaang may antipyretic properties na tumutulong sa pagpapababa ng lagnat.
6. Lagundi (Vitex negundo): Ang lagundi ay epektibo sa pagpapaluwag ng ubo at hika. Ito rin ay may anti-inflammatory properties na nakakatulong sa iba't ibang karamdaman tulad ng rayuma at sakit sa balat. Ang halamang ito ay ginagamit din bilang panggamot sa iba't ibang uri ng sakit sa tiyan.
7. Ampalaya (Momordica charantia): Ang ampalaya ay sikat sa pamamahala ng diabetes at pagpapababa ng blood sugar levels. Bukod dito, ito rin ay mayaman sa mga bitamina at mineral na nagpapalakas ng immune system. Ang bunga nito ay ginagamit sa iba't ibang lutuin at kilala sa kanyang mapait na lasa.
8. Anonas (Annona squamosa): Ang anonas ay ginagamit para sa paggamot ng mga sugat at pangangati sa balat. Ang dahon nito ay may antibacterial properties na nagpapabilis ng paghilom ng sugat. Bukod dito, ang bunga ng anonas ay mayaman sa bitamina C at antioxidants.
9. Sambong (Blumea balsamifera): Ang sambong ay ginagamit para sa paggamot ng mga bato sa bato, mga sugat, sipon, at hypertension. Kilala rin itong diuretik at anti-urolithic, na tumutulong sa pagpapalabas ng sobrang tubig sa katawan. Ang halamang ito ay ginagamit din bilang herbal tea para sa iba't ibang karamdaman.
10. Bayabas (Psidium guajava): Ang bayabas ay ginagamit bilang antiseptiko para sa mga sugat at bilang panghugas sa bibig para sa mga bulok na ngipin. Ang dahon nito ay kilala rin sa pagpapagaling ng diarrhea at iba pang sakit sa tiyan. Ang prutas ng bayabas ay mayaman sa bitamina C na nagpapalakas ng immune system.
11. Ginger (Zingiber officinale): Ang luya ay isang kilalang herbal na gamot para sa pagsusuka, sipon, at pananakit ng tiyan. Mayroon itong anti-inflammatory properties na epektibo sa paggamot ng arthritis at iba pang sakit sa kasu-kasuan. Ang luya ay ginagamit din sa pagluluto bilang pampalasa sa pagkain.
12. Tsaang Gubat (Ehretia microphylla): Ang tsaang gubat ay ginagamit para sa paggamot ng mga sakit sa bituka at bilang pangmumog para sa mga problema sa bibig. Mayroon itong antibacterial properties na epektibo laban sa iba't ibang uri ng impeksyon. Ang halamang ito ay ginagamit din bilang herbal tea para sa iba't ibang karamdaman.
13. Ulasimang Bato (Peperomia pellucida): Ang ulasimang bato ay tumutulong sa paggamot ng arthritis at gout. Kilala rin ito bilang natural na diuretiko na nagpapababa ng uric acid levels sa katawan. Ang halamang ito ay ginagamit din sa paggamot ng mga sugat at pangangati sa balat.
14. Niyog-niyogan (Quisqualis indica): Ang niyog-niyogan ay ginagamit para tanggalin ang mga intestinal worms. Ang buto nito ay may anthelmintic properties na mabisa laban sa iba't ibang uri ng bulate sa tiyan. Ang halamang ito ay ginagamit din bilang panggamot sa iba't ibang sakit sa tiyan.
15. Akapulko (Cassia alata): Ang akapulko, kilala rin bilang "bayabas-bayabasan," ay ginagamit para sa paggamot ng buni, kagat ng insekto, at mga impeksyon sa balat na dulot ng fungus. Mayroon itong antifungal properties na mabisang panglunas sa iba't ibang uri ng sakit sa balat.
16. Malunggay (Moringa oleifera): Ang malunggay ay tinaguriang "miracle tree" dahil sa dami ng sustansya nito. Ginagamit ito bilang pampalakas ng immune system, panggamot sa malnutrisyon, at pangtulong sa pagpapasuso para dumami ang gatas ng ina. Ang malunggay ay mayaman sa bitamina A, C, at E.
17. Pandan (Pandanus amaryllifolius): Ang pandan ay hindi lamang ginagamit sa pagluluto kundi pati na rin sa panggamot. Ang katas nito ay ginagamit para sa pagpapaluwag ng hika at pagpapababa ng mataas na dugo. Ang dahon ay madalas ding ginagamit bilang pampalasa sa pagkain.
18. Siling Labuyo (Capsicum frutescens): Ang siling labuyo ay ginagamit sa panggamot ng rayuma at arthritis dahil sa kanyang anti-inflammatory properties. Ang katas nito ay madalas gamitin sa mga pampahid na nagbibigay-ginhawa sa mga masakit na kasu-kasuan at kalamnan.
19. Yerba Buena (Clinopodium douglasii): Ang yerba buena ay ginagamit para sa paghilom ng mga sakit sa katawan at pananakit. Mayroon itong analgesic properties na nagpapabawas ng sakit at pamamaga. Ang halamang ito ay ginagamit din sa mga tsaa para sa iba't ibang karamdaman.
20. Balbas Pusa (Orthosiphon aristatus): Ang balbas pusa ay kilala sa pagiging diuretic at ginagamit para sa paggamot ng mga sakit sa bato at urinary tract infections. Ang halamang ito ay may anti-inflammatory properties na nakakatulong sa iba't ibang uri ng sakit.
21. Kalachuchi (Plumeria): Ang kalachuchi ay ginagamit para sa paggamot ng mga sugat at mga problema sa balat. Ang katas ng bulaklak nito ay kilala sa kanyang antimicrobial properties na nakakatulong sa paghilom ng sugat at pagpigil sa impeksyon.
Maramin pang mga halamang gamot na makikita natin sa Pilipinas. Mayaman ang ating bansa sa yamang kalikasan at kung bibigyan lamang ng gobyerno ng sapat na atensyon ang mga ito at bigyan ng badyet and departamento ng kalusugan para mapag ibayo pa ang pagtuklas sa mga natural na gamot, marahil hindi na tayo aangkat ng gamot mula sa ibang bansa at makaktipid pa tayo at makakatulong ito sa mahihirap.
